Darbe ve tarih – Taha Akyol

Darbe ve tarih – Taha Akyol

Ben yazımda devrimi hukuktan üstün tutmanın, köylü toplumlarında yaygın Baas türü bir düşünce olduğunu yazmıştım. Okurum ise köylünün suçu yok diyordu. Başka bazı okurlarım ise, 27 Mayıs öncesindeki politikacıların hatalarından bahsetmenin darbeyi meşrulaştıracağını yazıyordu. Peki ama sadece darbeyi eleştirmek yeterli midir?

AK Partili bir okuruma göre, 27 Mayıs’ı ve icraatını eleştirmekle “eski Taha Akyol” geri gelmişti, hep böyle devam etmeliydim. Peki ama iktidarı eleştirmemek mi lazım?

Bunlarda ortak özellik, tarihe ve bugüne “tek taralı bakış”tır. Devrimciler ve 27 Mayısçılar da kendi bakışlarında aynen “tek taraflı”dırlar. Böylece tarih bir araştırma ve düşünme alanı olmaktan çıkmakta, siyasi savaş alanına dönmektedir. Tarih bu siyasi savaşa “mühimmat” devşirmek için okunur!

Tarih felsefecisi Leon Halkin’in ünlü sözüdür; “İnsan geçmişini ne kadar iyi tanırsa onun o ölçüde daha az kölesi olur.” (Tarih Tenkidinin Unsurları, s. 9)

27 Mayıs’a bakarken devrimcilerin yaptığı gibi sadece Menderes iktidarını suçlamak, veya DP geleneğinin yaptığı gibi sadece darbecileri suçlamak, bizi o kutuplaşmanın adeta “kölesi” yapıyor, hala o kavgalardan kurtulamıyoruz.

Tarihi böyle “tek taraflı” algılamak bakın neleri gözden kaçırıyor: İktidarların otoriterleşmesinin, muhalefetin yıkıcı davranmasının, aydınların partilere angaje olmasının siyasi hayatı kavgacılığa dönüştürmesi ve neticede merhum Menderes’in deyişiyle “memleketin idare edilemez hale gelmesi.”

Böyle olmasaydı darbeciler darbe yapabilir miydi? Zaten o zamana kadar yapamamışlardı.

Bu tarihi gerçekleri görmeyelim mi?

Türkiye’nin gelişme düzeyinde darbeler çağı ebediyen kapanmıştır. Türkiye orta gelişmişlikte, dışa açık ve önemli ölçüde şehirli bir toplumdur. Ama günümüzde sert kutuplaşmalar oluyor, yargıya güven yerlerde sürünüyor, ekonomik krizler oluyor, “ortak akıl” üretilemiyor…

Tarihe bakarken eski kavgaları sürdürmek yerine bu dersleri çıkarmanın ne kadar gerekli olduğu açık değil mi?

Exit mobile version