Sektördeki kur problemi sebebiyle firmalar, Türkiye’ye kısıtlı ilaç göndermeye devam ediyor. Hal böyle olunca kırmızı ve yeşil reçeteli pek çok ilaç, sosyal medya platformları üzerinden yüksek ücretler karşılığında zehir tacirlerince yasadışı yollarla satılıyor. Madde bağımlıları ise, uyuşturucu etkisi yapan pregabalin etken maddeli ilaca internette kolayca ulaşabiliyor.
Ekonomide yaşanan sıkıntılar, yaşamın her alanına olumsuz şekilde yansıyor. İlaç sektörü de onlardan biri. Fiyatlamada euro kurunun 2024 yılı boyunca 17,5483 TL olarak belirlenmesi sebebiyle çoğu firma, Türkiye’ye kısıtlı ilaç gönderiyor. Bazı ilaçlar ise hiç gelmiyor. Eczacı depodan, hasta eczaneden ilacı tedarik edemeyince karaborsacılara gün doğuyor. Yasadışı şekilde satılan ilaçlar da toplum sağlığını tehdit eder hale geliyor. Sahte ilaçlar piyasaya sürülürken özellikle antidepresan-ağrı kesici kategorisinde bulunan pek çok ilaç, uyuşturucu satıcıları tarafından fahiş fiyatlarla satılıyor. Bu ilaçlar, uyuşturucu ya da uyarıcı etkisine sahip ve bağımlılığa yol açabiliyor.
Düşük kur krizi nedeniyle ilaç firmaları, Türkiye’ye sevkiyatı her geçen gün kısıtlıyor. Eczacı ilaç deposundan, hasta ise eczaneden ilacı tedarik edemeyince karaborsacılara gün doğuyor. Kırmızı ve yeşil reçeteli pek çok ilaç sosyal medya platformları üzerinden yasadışı yollarla peynir ekmek gibi satılıyor. Hastalar, eczaneler aracılığıyla ilaca erişemezken, ilacı sadece uyarıcı-uyuşturucu etkisinden dolayı kullanan kişiler Telegram başta olmak üzere sosyal medya platformları üzerinden kurulan kanallar aracılığıyla kolay bir şekilde gerçek fiyatının çok üzerinde ulaşabiliyorlar.
Satılan ilaçlardan en fazla talep Pregabalin etken maddesi olanlara var. Bu ilaçlar nöropatik ağrılarda, fizik tedavi ve ortopedik rahatsızlıklarda meydana gelen aşırı ağrıların kontrolünde kullanılıyor. Ayrıca antidepresan-ağrı kesici kategorisinde bulunan, uyuşturucu ya da uyarıcı etkisi olan ve bağımlılık etkisi yapan pek çok ilaç da uyuşturucu satıcıları tarafından fahiş fiyatlarla satılıyor. ANKARAGÜNDEM’a yasadışı faaliyetin büyük bir istismara neden olduğunu söyleyen Eczacılar Birliği Eski Başkanı Çolak ‘Bu nedenle doktorlar ilaçları reçete ederken çekimser kalıyor’ dedi.
Telegram kanalları üzerinden erişimi oldukça kolay olan söz konusu ilaçlara vatandaşın kanuni yollardan ulaşması günden güne zorlaşıyor. İlaçların madde bağımlıları arasında yaygınlaşması, doktorların üzerindeki baskıyı artırıyor. Böylelikle hastalar ilaçları tedarik etme dışında bir de reçete ettirme konusunda zorluk yaşıyor. ANKARAGÜNDEM’a konuşan Türk Eczacılar Birliği eski Başkanı Erdoğan Çolak “Bazı hastalar, reçeteleri suistimal ederek ilaçları satıyor. Doktorlar, bu ilaçları reçete ederken çekimser kalıyor” dedi. Sektördeki krize dair çözüm önerileri sunan Çolak “İlaç tedarikinde Türkiye’deki firmaların üretimiyle sorun çözülebilir. Devletin firmaları desteklemesi ve teşvik etmesi önemli. Hastaların mağduriyeti giderilince kimse yasa dışı yollara tenezzül etmez. Ayrıca bağımlılık yapan ilaçların yasa dışı kullanımının devlet tarafından denetlenmesi kadar gündeme getirilmesi de lazım. Çünkü ciddi fiziksel tehlikeleri mevcut” ifadelerini kullandı.
