İlber Ortaylı, müzeden ibadethaneye çevrilen tarihi yer hakkında, “Namaz kılmak için gudubet bir bina” dedi.
Ortaylı ayrıca şunları söyledi:
“‘Ayasofya’da tuvaletler yapalım’, Allah cezanı versin senin. Buraya adam girmez, buraya 3 milyon ibadet, 3 milyon turist girmez kardeşim. Sultanahmet’te namaz kılınır, Ayasofya’da kılınır mı? Gudubet bir bina namaz kılmak için. Hiçbir ciddi Müslüman yatıp kalkıp secde edip rükuya varıp 5 vakit namaz kılan adam orada kılmaz, adamın ruhunu karartıyor o yapı.”
Gezen’in “Zaten 150 metre mesafede en güzel Blue Mosque” demesi üzerine ise Ortaylı şu ifadeleri kullandı:
“Açarsın Blue Mosque, gök önünde şey önünde… Burası sana göre değil. Bura kapatılır. Buranın yıllık kapasitesi 20-30 bin kişidir. Devlet reisleri, ruhaniler, talebeler, bunları etüt eden… Ne işi var ya? Ayasofya’yı herkes bilecek diye bir şey var mı? Kabe’nin içine herkes giriyor mu bütün Müslümanlar? Etrafında dönüyor.”
İstanbul’un fethine kadar 916 yıl kilise, 1453’ten itibaren de cami olarak kullanılan Ayasofya, 1934’te alınan karar üzerine 86 yıl müze olarak hizmet verdi.
Danıştay 10. Dairesinin, camiden müzeye dönüştürüldüğü 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını oy birliğiyle iptal etmesiyle Ayasofya’da yeniden ibadet etmenin yolu açıldı.
Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği’nin, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine yönelik Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle açtığı dava 10 Temmuz 2020’de karara bağlandı.
Diyanet’e devredilen yeni adıyla Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nde ilk cuma namazı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da katılımıyla 24 Temmuz 2020’de kılınmıştı.