Son yıllarda balık atıkları, çevreyi kirletmekte ve ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Karadeniz Bölgesi’nde özellikle hamsi işlenmesinde ortaya çıkan atıkların doğru şekilde değerlendirilmesi büyük bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Tütüncü ve Ordu Üniversitesi’nden Doç. Dr. Koray Korkmaz’ın yürüttüğü TÜBİTAK destekli proje ise bu soruna inovatif bir çözüm getiriyor.
Hamsi atıkları, kimyasal işlemlerle aminoasitlere dönüştürülüyor ve bu besin değeri yüksek maddeler, gül gibi kesme çiçeklerde biyostimülant olarak kullanılıyor. Yöntem, hem atıkların çevreye zarar vermesini engelliyor hem de güllerin daha hızlı ve sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlıyor. Proje, Karadeniz’in zengin balıkçılık kaynaklarını tarıma entegre ederek çiftçilere yeni bir gelir kapısı açıyor.
Topraksız tarım uygulamaları, son yıllarda giderek daha fazla tercih ediliyor. Özellikle büyük şehirlerde ve sera tarımında, verimli alan kullanımı ve su tasarrufu sağlaması nedeniyle bu yöntem tercih ediliyor. Proje kapsamında, hamsi atıklarından elde edilen biyogübrelerin topraksız tarımda yetiştirilen güllere uygulandığı testler başarılı sonuçlar verdi. Güllerin büyüme parametreleri üzerine yapılan incelemelerde, biyogübrelerin bitki gelişimini hızlandırdığı ve verimi artırdığı gözlemlendi.
Projenin en büyük avantajlarından biri, yerel üreticilerin kullanabileceği doğal ve düşük maliyetli gübrelerin üretilebilmesidir. Hamsi atıklarının biyogübre olarak kullanılması, gübre maliyetlerini düşürürken, çevre dostu bir alternatif sunuyor. Ayrıca, bu biyogübreler sadece gül yetiştiriciliğinde değil, domates ve çim üretiminde de verimliliği artırma potansiyeline sahip.
Proje, yerel balıkçılara da büyük fayda sağlıyor. Karadeniz Bölgesi’nde balık işleme tesislerinden temin edilen hamsi atıkları, ticari bir ürüne dönüştürülerek çiftçilere sunuluyor. Bu süreç, hem hamsi atıklarının çevreye zarar vermesinin önüne geçiyor hem de yeni bir iş kolu yaratıyor.