“Güney Amerika’daki ekim alanlarında sıkıntı var. El Nino döneminde aşırı yağışlardan ekim yapılamadı. Normalde emtia piyasasında Kuzey Yarımküre ile Güney Yarımküre birbirini destekler. Bu yıl, El Nino’nun Kuzey Yarımküre’ye vurduğu darbeyi, Güney Yarımküre’deki hasatlar karşılamıştı. Ancak Güney Amerika’daki ekim krizi, Güney Yarımküre’deki rekolte dönemi olan Ocak 2025’te baş gösterecek. El Nino’dan yara alarak çıkan Kuzey Yarımküre, Güney Yarımküre’nin La Nina’dan aldığı darbeleri karşılayamayacak. Hatta, Kuzey’de işler iyi gitse bile, La Nina etkisi 2024’ün sonbaharında fiyatlara yansıyacak. Rusya-Ukrayna Savaşı da sürüyor, üretim hâlâ sıkıntılı. Sonbahardan itibaren enflasyonla mücadele eden ülkeler açısından sıkıntılı bir döneme girilecek.”
Herkesin en çok merak ettiği konulardan biri de La Nina’nın Türkiye’yi nasıl etkileyeceği oluyor. Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Levent Kurnaz’a göre, “La Nina’nın Türkiye’ye yağışlar açısından çok şiddetli bir etkisi olmayacak.” Kurnaz, “İstanbul’a her zaman kar yağabilir. La Lina bu ihtimali biraz daha artırır” ifadelerini kullanıyor.
Aynı üniversiteden Dr. Tufan Turp da Türkiye’de El Nino ile La Nina etkilerinin Pasifik Adaları, Okyanusya, Avustralya, Güney ve Kuzey Amerika’yla Asya’daki kadar belirgin olmadığı düşüncesinde:
“Türkiye özelinde net biçimde değerlendirme yapmak doğru olmayabilir. Bu hava olaylarının Türkiye’deki etkileri küresel ölçekteki etkilerle benzerlik gösterse de daha azdır. Tutarlı öngörüde bulunmak zor.”
Emtia uzmanı Haluk İzzet Mutlu da ABD Tarım Enstitüsü’nün son raporuna dikkat çekerek: “Raporun Türkiye bölümünde yılın ikinci yarısı için kötü bir şey yok. Çok büyük bir üretim kaybı olacağına dair bir ibare yok. Hoş bizde üretim açığı hep var. Sorun olmayacak denmesi, ithalat yapmayacağımız anlamına gelmiyor. Belki de daha fazla ithalata gerek olmayacak diye okumak lazım” diyor.
EuroMonitor International’ın 2024 emtia raporundaki öngörüleri şu şekilde:
– Petrol piyasalarındaki yüksek dalgalanma nedeniyle doğalgaz fiyatları düşüş eğiliminde olacak.
– Küresel elektrikli araç tescil sayısının 2024 yılında yüzde 17.5 oranında artması bekleniyor.
– Metal fiyatları 2024’ün ikinci çeyreğinde toparlandı. Görünüm ılımlı olmaya devam edecek. Büyük ekonomilerde beklenen faiz indirimlerinin yavaşlaması ve imalat sektöründeki zayıf büyüme göz önüne alındığında, endüstriyel metallerin sonraki fiyat gidişatı belirsizliğini koruyor.