Van’da bulunan üç Protestan kilisesi; yerel ulustan olan Hıristiyanlar, İran’dan gelen turistler ve beynelmilel imanlar için kullanılıyor. Ancak, toplamda 250-300 karakter cemaatiyle oldukça minik olan bu kiliselerin dini liderleri, cemiyetsel baskı sebebiyle kendilerini saklamak zorunda kaldıklarını ifade ediyor. Kiliselerin dışından bakıldığında, kilise oldukları anlaşılmıyor; ne haç, ne çan, ne de kilisenin ismini taşıyan bir tabela bulunmuyor. Van Kurtuluş Kilisesi dahi şu anda bir apartman dairesine sıkışmış gidişatta.
Geçmişte yoğun bir Ermeni popülasyonuna sahip olan Van’da, günümüzde kullanılabilir gidişatta bir Hıristiyan kabirliği bulunmuyor. Geçmişte var olan Ermeni kabirlikleri de ya yok edildi ya da üzerine yeni binalar inşa edildi. Bunun en son misallerinden biri de Van’ın merkez ilçelerinden biri olan İpekyolu’nda yaşandı. Geçtiğimiz nisan ayında, Hüsrevpaşa İlkokulu ve Ortaokulu’nun yeni binasının esası için yapılan kazı çalışmasında insan kemikleri bulunmuş ve daha sonra yapılan tahlilde bu alanın bir Ermeni kabirliği olduğu tanımlanmıştı. Fakat mektep binasının üretimine devam edildi.
Kentte bir Hıristiyan kabirliğinin bulunmaması, bir Hıristiyan yaşamını kaybettiğinde Müslüman kabirliğine defnedilme lüzumluluğu doğuruyor. Üstelik, bu defin harekâtlarında Hıristiyanlık dinine ait vecibeler de yerine getirilemiyor ve kabirlerin başına imha edilebilir fobisiyle haç vazgeçilemiyor.
Van Kurtuluş Kilisesi Pastörü Vahit Yıldız, kiliselerde güvenlikten yana evhamları olduğunu belirterek şöyle konuştu: “Öğreniyoruz ki, Van cemiyetinin büyük bir kısmı bize saygı dinliyor. Ancak nefret edenler de var. Bunun en büyük sebebi de kendi önyargıları, edinmiş oldukları yanlış bilgiler ve siyasi nedenlerdir. Haç bizim kutsalımızdır. Biz kalkıp da buraya insanlar görsünler, kiliseye gelsinler diye haç vazgeçmiyoruz. Hikmetli davranmaya çalışıyoruz. Haç olsa veya bu şehirde bir çan sesi de dinlense fena olmazdı. Kardeş olarak bir arada yaşayamaz mıyız? Elbette ki yaşarız. Bizim çok arkadaşlarımız, dostlarımız ve Müslüman kardeşlerimiz var. Fakat arkası amaçlı kesimler de var. Daha evvel Cumhuriyet Semti’ndeki kilisemiz birkaç kere taşlandı. Sırçaları kırıldı. Cemiyetin huzurunun ve esenliğinin kaçırılmasını istemiyoruz. İnsanlar rahat etsin istiyoruz. Bu surattan insanlar rahat etsin diye, makûs bakılacak ibarelerin olmamasını istiyoruz.”
İnsanların, medyada Hıristiyanlığa karşı yapılan nefret söylemlerinin de tesiri altında kaldığını vurgulayan Yıldız, özellikle yeni sene kutlamalarında yapılan yanlış bilgilendirmelerin kendi güvenliklerini riske attığını söyledi. Yeni sene kutlamaları evvelinde bir derneğin kentte yaptığı afiş çalışmalarının antipropaganda kapsadığını belirten Yıldız, “Kimse kimseye güçle yılbaşını kutlamalarını dayatmıyor ki! Yılbaşı zati evrensel bir gündür. Bir ülke miladi takvim kullanıyorsa, insanlar yeni seneyi kutluyor. Fakat yılbaşı kutlamalarının bizimle alakası yok ki! Bu bilgisizliktir. Biz Noel bayramını Aralık ayının 25’inde kutluyoruz. Zira Noel, İsa Mesih’in doğum günüdür. Noel, zati ‘doğuş’ demektir. Ben bunu gidip o bu afişleri hazırlayan dernekle de konuştum. Onlar, bizim yılbaşını kutladığımızı, alkol alıp ayyaş olduğumuzu ve eğlendiğimizi sanıyorlardı. Oysa bunu ben yapmıyorum ki, sen yapıyorsun. Bu vaziyetin benim inancımla bir ilgisi yok. İsa Mesih’in doğuşunu tam dünya yılbaşı olarak kabul etmiş. Ben bununla onur dinliyorum” biçiminde konuştu.
Bir apartman dairesine sıkışmış gidişatta olan Kurtuluş Kilisesi’nin müstakil bir alana lüzum dinlediğini belirten Pastör Vahit Yıldız, bir müstakil binalarının olması gidişatta yeniden çevresine duvar örmek zorunda kalacaklarını söyledi ve şöyle konuştu: “Arkası amaçlı bir insan taş atmasa dahi gözü ile saldırabiliyor. Asla bu cemiyetteki herkesi iftiramıyorum ama ne yazık ki böyle şahıslar da var aralarında. Bu da netlikle doğru olmayan bilgilerden kaynaklı bir arkası amaçtır. Biz herkesi hoşlanıyoruz. Ben inancım gereği herkesi hoşlanmak zorundayım. Bu İsa Mesih’in emîridir. Benim kutsal kitabımın en büyük emîri hoşlanmaktır. Benim için Allah sevgidir. Ben şimdi nasıl kendi komşuma makûs gözle bakabilirim. En büyük emîrlerden biri de ‘Komşunu kendin gibi beğen’ dir. Ben komşumu kendim gibi beğenmezsem inançlı olamam ki zati.”