Hazine Bakanı Şimşek’in görevi devraldıktan sonraki rasyonalite mesajları ve MB’deki değişimle birlikte verileri tartışılan TÜİK’te de ‘normalleşme’ beklentisi oluştu. Ancak hükümetin, ekonomik krizin faturasını krizde cebini dolduran kesime değil dar gelirliye kesmeye dönük eğiliminde TÜİK yine ‘rol oynadı’. Son olarak İstatistik Kurumu’nun memur ve emekli zammını belirleyen haziran verileri ‘gerçeklerden uzak’ tepkilerini doğurdu.
TÜİK’in çağrılara rağmen 2022’den bu yana açıklamadığı madde sepeti verileri ise tartışmaları büyüttü. Kurumun haziran enflasyonunu hesaplarken ev taşıma maliyetini 10 bin lira, dana etinin kilosunu 433 lira, zeytinyağını 133 lira olarak hesapladığı gün yüzüne çıktı. Sosyal medyada ‘TÜİK nereden alışveriş yapıyorsa biz de oraya gidelim’ paylaşımları yapıldı. Kağıt üstündeki hesapla milyonların cebinden eksiltildiği belirtildi.
TÜİK Nisan 2022’den beri enflasyon sepetini yayınlamıyor. Kurumun her açıkladığı veri, her ay tartışmaları da beraberinde getiriyor. Madde sepetinin ortaya çıkması enflasyonun nasıl bu kadar düşük çıktığını da ortaya koydu. TÜİK’e göre, kiralar 8 bin lira, peynir 147 lira, zeytinyağı 113 lira, doktor muayenesi de 34 lira.
Türkiye’de her geçen gün artan enflasyon karşısında fiyat artışları da hız kesemeden devam ediyor. Fakat kağıt üzerinde enflasyon hiç de bildiğimiz gördüğümüz ve hatta yaşadığımız gibi değil. Pazar, market ve raflar ateş pahası iken Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri aynı şeyi söylemiyor. TÜİK her ay enflasyonun hız kestiğini söylerken öte yandan ne ENAG ne de İstanbul Ticaret Odası (İTO) verileri aynı hikayeyi paylaşmıyor. En son açıklanan verilerde de yıllık enflasyon TÜİK’e göre, yüzde 71,6 ENAG yüzde 113 olduğunu aktardı. ENAG’ın verileri sokağın enflasyonuna daha yakın sayılırken TÜİK verileri yine tartışmaları da beraberinde getirdi. Hem de tam memur ve emekli zamlarının konuşulacağı verilerde. Bu tartışmalar tam bitmeden Nisan 2022’den beri madde sepetini yayınlamayan TÜİK fiyatları ortaya çıktı. Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş’ın paylaştığı TÜİK’in madde sepeti verilerinde peynirin kilogramı 147 lira, dana eti 433 lira, zeytinyağı 113 lira, doktor muayenesi 34 lira, kira 5 bin 844 lira, benzinli otomobil 1.1 milyon lira, yumurta 2.5 lira, ekmek arası döner 77 lira olunca vatandaşlar da tabloya hayretle bakarak “TÜİK bizimle eğlenir” benzetmesini yaptı. Uzmanlar TÜİK’in paylaşmadığı bu madde sepetini ‘zaten hangi yüzle paylaşacaklardı’ yorumunu yaparken, fiyatlar yaklaşık 5 yıl öncesinin rakamları diye paylaşıldı. Bugün bakıldığında 250-300 liranın altında düzgün yenecek bir beyaz peynir yok. 650 liradan aşağı dana eti yok. 34 liraya değil doktor muayenesi ağrı kesici bile alınmıyor. Kiraların en kötüsü 10 bin liranın üzerinde. Yumurta 5 lira, zeytinyağının kilogramı 300 lira. Ama TÜİK’e göre her şey çok ucuz. İnsanın aklıyla dalga geçen bu veri sonrasında vatandaşlar sosyal medyadan ‘Allah’tan da mı korkmuyorsun TÜİK?’ dedi.
Nisan 2022’den beri madde sepetini açıklamayan TÜİK’in fiyat etiketleri şaşkınlık yarattı. TÜİK’e göre zeytinyağının kilogram fiyatı 117 lira. Peynir ise 147 lira. Dana eti 433 lira, doktor muayenesi 34 lira. Sıkı durun kira ortalaması 5 bin 844 lira, ekmek arası döner 77 lira, yumurta 2.5 lira. Benzinli otomobil fiyatı 1.1 milyon TL, taksi ücreti de 75 lira olarak belirlenmiş. İlköğretim özel okul ücretinin 103 bin lira olduğunu söyleyen TÜİK’in okul fiyatlarından da haberi yok.