Ticaret Bakanlığı’ndan konuya ilişkin yapılan açıklamada, piyasaların doğru yönlendirilerek spekülatif fiyatların önlenmesi, temel gıda ürünlerinde arz güvenliğinin sağlanması ve ülkenin ihtiyacının yerli üretimin teşvikiyle karşılanabilmesi için üretici ve tüketici refahının birlikte değerlendirildiği ifade edildi.
Bakanlığın, ülkede rekolte ve verimin düşmesine yol açan olumsuz iklim şartlarının yanı sıra bölgesel ve küresel gelişmelerin etkisiyle üretimi tüm dünyada olumsuz yönde etkilenen yağlık ayçiçeği tohumunda ve yağında arz talep dengesinin sağlanması ve yağlık ayçiçeği tohumu üretiminin artırılması açısından çiftçilerin gözetilmesi adına Tarım ve Orman Bakanlığı ile istişare içerisinde konuyu takip ettiği bildirildi.
Açıklamada, “Bakanlığımızca iç ve dış piyasa şartları itibarıyla gerekli görülen haller dışında 1 Temmuz-30 Kasım tarihlerinde yerli ayçiçeği tohumu alımı yapan firmalara tahsis edilmek üzere 1 milyon ton yağlık ayçiçeği tohumu ithalatında yüzde 8 veya bunun karşılığı 400 bin ton ham ayçiçeği yağı ithalatında yüzde 20 gümrük vergili tarife kontenjanı açılmıştır” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, bu kapsamdaki ithalattan, çiftçiden alım yapan firmaların öncelikli olarak yararlanacağı ve söz konusu ithalata sadece Türkiye’de yerli tohumun tükeneceği ocak-nisan aylarında izin verileceği belirtildi. Bu durumun, bu yıl hasat döneminde yerli yağlık ayçiçeği tohumunun iyi bir fiyatla satışına imkan tanıdığı vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Çiftçimizin 2025-2026 sezonu için ekim motivasyonunun olumlu yönde etkilendiği memnuniyetle gözlemlenmiştir. Diğer taraftan yağlık ayçiçeği tohumu rekoltesinde dünya genelinde gerçekleşen düşüş, dünya fiyatlarındaki yükselme eğilimi, ayrıca sanayileşme kapsamında sektörün değişen yapısı nedeniyle yurt dışındaki tedarikçilerin tohumdan ziyade ham yağ satma eğiliminde olmaları nedeniyle, bitkisel yağ üreticisi ve yağlı tohum kırma sanayicisi firmalarımızın ayçiçeği tohumu temininde sıkıntı yaşadıkları görülmektedir.
Bu nedenle sanayicinin ve kırmacının gerekli ham maddesini yurt içinden olduğu gibi, yurt dışından da tedarikçi ülkelerin içinde bulunduğu hasat boyunca makul fiyatlarla tedarik edebilmesini, böylelikle ayçiçeği yağında arz güvenliği ve fiyat istikrarının sağlanmasını teminen gerekli tedbirlerin öncelikle alınması ihtiyacı hasıl olmuş, anılan üründe uygulanan gümrük vergisi çiftçimizi, sanayicimizi ve nihai tüketiciyi gözetecek şekilde yeniden düzenlenmiştir. Bu itibarla yağlık ayçiçeği tohumunda İthalat Rejimi kapsamında yüzde 27 olarak uygulanan gümrük vergisi yüzde 12, ilgili Karar ile açılan tarife kontenjanı çerçevesinde yüzde 8 olarak uygulanacak gümrük vergisi ise yüzde 0 olarak revize edilmiştir.”