ALİ YILDIRIM
Türkiye pazarında son birkaç yıldır Uzak Doğulu markaların etkinliği hızla artıyor. Sundukları fiyat avantajlarıyla pazarda oldukça kabul gören birçok Çinli üretici Türkiye’de başarılı satış rakamlarına da ulaştı. Özellikle Türkiye’de lokal üreticilerin Uzak Doğulu markaların pazara bu kadar hakim olmasından da oldukça rahatsız. Zaten bu konu uzun süredir hükümetle görüşülüyordu. Sundukları fiyatlarla segmentine göre, yerli üreticilerden daha ucuza otomobil satan birçok Çinli markaya sonunda ek vergi geldi.
Daha önce yerli marka TOGG’u korumak adına atılan elektrikli otomobil satış tebliği sonrasında bu sefer direkt olarak Çin’den ithalatı yapılan araçlara yüzde 40 vergi uygulanmasına karar verildi. Daha önce de zaten Çin’den ithal edilen araçlara yüzde 10 ek gümrük vergisi uygulanıyordu. Kararın alınmasındaki en büyük nedenlerden biri Çinli markaların kısa süre içinde pazarın dengesini değiştirecek başarılı satış rakamları. Bu alanda başı çeken markalardan biri Chery oldu. Neredeyse 10 markanın resmi olarak Türkiye’de boy gösterdiği iç pazarda Chery 9 markanın satamadığını tek başına satıyor. Bu yüzden gelen ek verginin öncelikle Chery’nin önünü kesmesi bekleniyor. Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi.
YERLİ ÜRETİMİN KORUNMASI
“İthalat Rejimi Kararı ve eklerinde taraf olduğumuz uluslararası anlaşmalar, tüketici güvenliği, kamu sağlığının korunması, yerli üretimin pazar payının korunması, yurtiçine yatırımların özendirilmesi ve cari açığın düşürülmesi amaçları doğrultusunda gerekli düzenlemeler ilgili kurumlar ile istişare içerisinde yapılmaktadır. Bu kapsamda, Avrupa Birliği üyesi ve Serbest Ticaret Anlaşması imzaladığımız ülkeler haricindeki ülkelerden gerçekleştirilen bazı eşyaların ithalatında gümrük vergisi ile beraber ilave gümrük vergisi (İGV) uygulanmakta olup, tatbik edilen ilave gümrük vergileri ekonomik ve ticari hayattaki gelişmeler ve sektörel ihtiyaçlar dikkate alınarak güncellenmektedir.
İTHALAT BAŞINA EN AZ 7 BİN DOLAR
Bu meyanda, yerli üretimin iç pazardaki düşen payının yükseltilmesi ve korunmasını teminen, dış ticaret dengesine ilişkin gelişmeler ile cari açık hedeflerimiz dikkate alınarak, aynı zamanda yurtiçinde yatırım ve üretimi teşvik etmek amacıyla, Resmi Gazete’de yayımlanan 7 Haziran 2024 tarihli ve 8639 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 8703 Gümrük Tarife Pozisyonu altında sınıflandırılan konvansiyonel (içten yanmalı) ve hibrit binek otomobillerinin Çin Halk Cumhuriyeti menşeli olanlarının ithalatında ‘İthalat değerinin yüzde 40’ı veya 7 bin dolar/adetin yüksek olanı uygulanır’ şeklinde ilave gümrük vergisi uygulanması kararlaştırılmıştır.”
Türkiye’de kısa sürede yüksek satış rakamlarına ulaşan Çinli üreticiler, yılın ilk 5 ayında da yüksek satış rakamlarına ulaştılar. Toplamda neredeyse 40 bine yakın satış yapan ODMD’ye kayıtlı 11 marka, 375 bin adetlik otomobil pazarından yüzde 10 pay aldı. Çinli markaların toplam satışlarında da aslan payı Chery’nin. Marka ilk 5 ayda neredeyse 27 bin adetlik satış rakamına ulaşarak Çinli üreticiler arasında yüzde 67 pay aldı. Tek başına ise Türkiye otomobil pazarından yüzde 7’nin üzerinde pastayı kaptı. Onu 9 bin 478 adetle MG ve bin adedi geçen BYD takip etti. Kalan diğer 8 marka ise binli satış rakamlarına bile ulaşamadı.