T24’ten Prof. Dr. Murat Batı’nın açıklamalarına göre, Türkiye’de 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren ikamet eden herkes, zorunlu olarak Genel Sağlık Sigortası kapsamına alındı. Çalışmayan ve emekli olmayan vatandaşlar da dahil olmak üzere herkesin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için 2024 yılı itibarıyla aylık 600,08 TL prim ödemesi gerekmektedir. Bu prim yalnızca sağlık hizmetlerini kapsamakta, diğer sosyal hizmetler kapsam dışında kalmaktadır.
GSS borcu olanlar, normal şartlarda sağlık hizmetlerinden yararlanamaz. Ancak 31 Aralık 2024’e kadar geçerli olan 7977 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı sayesinde bu hak geçici olarak tanınmaktadır. Eğer bu karar 2025 yılına kadar uzatılmazsa, borçlu olan vatandaşlar sağlık hizmetlerinden faydalanamayacak.
GSS borçlularına gönderilen SMS mesajları, yalnızca hatırlatma amaçlıdır. Borçların ödenmemesi durumunda resmi ödeme emri tebliğ edilmektedir. Borçlu, tebligattan sonra 15 gün içinde ödeme yapmazsa haciz işlemleri başlatılabilir. Gecikme zammı, günlük yüzde 4,5 oranında uygulanmakta olup, bu durum borcun hızla artmasına neden olmaktadır.
Borçlarını ödemeyen kişiler, ya borçlarını kapatmak ya da mal bildiriminde bulunmak zorundadır. Mal bildiriminde bulunmayanlar için hapsen tazyik cezası uygulanabilir. Bu ceza, borçluya tebliğ edilen ödeme emrine rağmen borcunu ödemeyen ve mal bildiriminde bulunmayan kişiler için geçerlidir.
Haciz işlemleri, ödeme emri tebliğ edildikten sonra devreye girmektedir. Eğer borç ödenmezse, borçlunun banka hesaplarına, maaşına ve diğer mal varlıklarına haciz konulabilir. Ancak emekli maaşlarına, dul ve yetim aylıklarına haciz uygulanmamaktadır. Haciz, yalnızca borçlunun kendi mal varlığı ile sınırlı kalmakta; borçlunun yakınlarının mal varlıkları bu kapsamda değerlendirilmemektedir.