Ekonomi yönetimi, uzun süredir yürürlükte olan ve beklenen sonuçları vermekte yetersiz kalan teşvik sistemini yeniden yapılandırmaya karar verdi. Ekonomim’in haberine göre, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da yapılacak değişikliklerle teşvik sistemi daha etkin hale getirilecek. Yeni dönemin adının ise “Türkiye Yüzyılı Yatırım Hamlesi” olacağı belirtiliyor. Bu kapsamda yüksek teknoloji üretimi yapan girişimcilere yönelik 30 milyar dolarlık bir destek programı olan HIT-30 da devreye alındı. Elektrikli araçlar, batarya, çip ve yenilenebilir enerji gibi alanlarda yatırım yapacak girişimcilere belirli kriterler doğrultusunda çağrılar yapıldı.
Teşvik sisteminin dönüşümünde kalkınma ajansları kritik bir rol oynayacak. 26 bölgeden oluşan kalkınma ajanslarına, bulundukları bölgelerde desteklenmesi gereken yatırım alanları ve sektörlerle ilgili analiz çalışmaları yapmaları için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından talimat verildi. Bu ajanslar, yerel ihtiyaçları belirleyerek yatırım önceliklerini ortaya koyacak ve bu verilere dayanarak bölgesel teşvikler yeniden şekillendirilecek.
Şu an sosyoekonomik gelişmişlik endeksine göre 6 bölgeye ayrılmış olan teşvik sistemi, yeni dönemde bölge sayısını artırmayı planlıyor. Bu sayının 8’e çıkarılması üzerinde duruluyor. Bu değişiklikle birlikte bölgesel teşviklerde sağlanan bazı avantajlar da gözden geçirilecek. Mevcut teşvikler arasında yer alan vergi, prim ve faiz istisnalarının bir kısmı kaldırılacak; bazılarının ise oranları veya süreleri yeniden düzenlenecek. Yerli üretimi teşvik etme amacıyla yerli ürün kullanan yatırımlara hibe desteği sağlanacak.
TEŞVİK SİSTEMİNİN YAPISI YENİDEN ŞEKİLLENECEK
Türkiye’de teşvikler dört ana başlık altında toplanıyor: Genel Teşvikler, Öncelikli Yatırım Konuları, Stratejik Yatırımlar ve Bölgesel Teşvikler. Bu dört kategori de yeni dönemde gözden geçirilecek. Genel Teşvik Sistemi’nin kaldırılması gündemdeyken, öncelikli yatırım konuları ve stratejik yatırımlar desteklenmeye devam edecek. Stratejik yatırımlarda, cari açığın azaltılmasına katkı sağlayacak ve yüksek katma değer yaratacak projeler teşvik edilecek.
Şu anda teşvik sisteminde; KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi, sigorta primi desteği, faiz desteği gibi toplam 9 farklı destek unsuru uygulanıyor. Stratejik yatırımlarda bu desteklerin tamamı verilirken, bölgesel teşviklerde bazı destekler kısıtlanmış durumda. Yeni teşvik sisteminde de bu desteklerin bölgelere ve sektörlere göre farklılaştırılacağı belirtiliyor.