Hazine ve Maliye Bakanlığınca hazırlanan vergi paketinin bayram tatilinin ardından kanun teklifi olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulması bekleniyor.
Vergi paketinde KDV, ÖTV, gelir ve kurumlar vergisi, yurt dışına çıkış harcı ile vergi usul kanunları başta olmak üzere birçok alanda yapılacak düzenlemelerle vergi artışları, yeni cezalar ve ceza artırımları önerileri yer alıyor. Sadece KDV, ÖTV ve harçlar ile ilgili düzenlemelerin yıllık gelir etkisi toplam 181 milyar TL olarak hesaplandı.
Nedim Türkmen
ANKARAGÜNDEM’a konuşan Vergi Uzmanı Nedim Türkmen’e göre ise pek çok öneri iktidar tarafından meclise sunulmayabilir. Vergi paketinde en çok tartışmaya sebep olan önerilerden biri kanun dışı paranın vergilendirilmesine dair öneri. Türkmen bunun çok mümkün olamayacağı görüşünde. Bunun ilk sebebi, paranın kaynağını sormaya yönelik mevzuatta bir düzenleme olmaması. Diğer bir sebep ise bu uygulamayla birlikte siyaseten zenginleşenler ve siyasetin finansmanı gibi konuların gündeme gelmesi… Geçmişte bu uygulamanın meclisten geçtiğini belirten Türkmen, Ak Parti’nin iktidara gelmesiyle bu yasanın iptal edildiğini ve yürürlüğe hiç girmediğini anlatıyor:
Türk vergi sistemi malı takip ediyor, parayı takip etmesi lazım. Parayı takip etmesi için de gelir vergisinde bir değişiklik yapıp bu kaynak kuramından safi artış kuramına geçmemiz lazım. Bunu biz yapacaktık aslında, 1998’de bir kanun çıktı 2003’te yürürlüğe girecekti. İktidar değişti ve iktidar ilk çıkardığı yasayla bu düzenlemeyi iptal etti, hiç yürürlüğe koymadı. Ama bu arada hayat standardı, ortalama kar hakkı, gayrisafi milli hasılat gibi vergi müesseseleri kaldırılmıştı. Yani aslında sistem savunmasız kaldı. Bu öneriyle de şunu söylemek istiyor, mesela bir kişi 20 milyon liraya bir Bentley araç aldı. devlet, bu kişinin gelirlerine bakacak. Bu kişinin geliriyle yaptığı bu harcama arasında yüzde 20’den fazla fark varsa, bu kişiden bunu izah etmesini isteyecek. Devlet “Bu parayı nereden buldun” diyecek aslında. Sizin de ne yapmanız lazım, “Babamdan borç aldım”, “Şurada bir yerim vardı onu sattım” gibi izahatlar geliştirmeniz lazım. İzahat veremezseniz vergi incelemesine gidecek. Ama işte vergi incelemesine gidildiğinde de paranın kaynağını sormaya yönelik mevzuat düzenlemesi olmadığı için sorunlar yaşanacak. Bunun yapılabilir olduğunu düşünmüyorum ben. Bunu sorduğunuz anda siyaseten zenginleşenler, siyasetin finansmanı gibi konular gündeme gelecek, böyle bir konunun gündeme getirilmesine izin verileceğini düşünmüyorum. Gelir idaresi bürokratları bunu öneri olarak sunmuş, bunu meclise getirip getirmemek iktidarın inisiyatifinde bir şey. “Hayır efendim buna gerek yok, zenginler küser yurt dışına gider” derler bir bahane uydururlar veya bizi yanıltırlar ve yasayı getirir koyarlar o zaman da sevinir mutlu oluruz. O ihtimali zayıf görüyorum bunu da söyleyeyim.
Türkmen, yeni vergi paketinde engellilerin ÖTV istisnasına dair süre kısıtlamasının 5 yıldan 10 yıla çıkarılması ve engelli araç sahibinin ölümünün ardından mirasçılara ÖTV’yi geri ödeme zorunluluğu getirilmesini de değerlendirdi. Türkmen, araç alımının yüzde 30’unun engelliler adına alınan araçlardan oluşmasının bu öneride etkisi olduğunu düşünüyor:
“Beş yılda bir araç değiştirebiliyordu engelliler, bunu 10 yıla çıkartmayı öneriyorlar. Yani “Böyle yaparak vergiden tasarruf etmek istiyorum” diyor. Engellilerin ölmesi durumunda vergi farkının geri alınması önerisi doğru değil, bu yapılamaz. Zaten bu anayasaya da aykırı.”
Vergi paketinde, Kamu Özel Sektör İş Birliği (KÖİ) ve Yap-İşlet-Devret (YİP) modeliyle hayata geçirilen havaalanları, şehir hastaneleri, otoyollar, köprüler, tren hatları gibi yüzlerce projeyi yöneten şirketlerin kurumlar vergisi oranının, bankalarla eşitlenmesi de yer alıyor.