Kayseri Cami Kebir Güzelleştirme ve Yaşatma Derneği ile kentteki hayırseverlerin de katkılarıyla hazırlanan proje sonucu tarihi camiye yeni kapılar takıldı.
Proje koordinatörü ve araştırmacı yazar Halit Erkiletlioğlu, Cami Kebir’in Danişmendliler döneminde yapıldığını, o dönem “Sultan Camii” adıyla bilindiğini söyledi.
Camiyi Danişmend Beyi Melik Muhammed Gazi’nin tamamen kendi parasıyla devletten hiç faydalanmadan yaptırdığının bilindiğini anlatan Erkiletlioğlu, şöyle konuştu:
“Caminin yapılış tarihi takriben 1134-1143 yılları. Takriben 890 sene gibi bir geçmişe sahip. Danişmendli Beyliği Selçuklu’ya geçince buraya Melik Muzaffereddin isimli bir vali atanıyor. Vali hem eskimiş tahrip olmuş camiyi yeniliyor hem minare ilave ediyor ve kuzeye de bir kapı açıyor. Bu kapıya da oyma kapı yaptırıyor, o dönemin üslubuyla. O kapı uzun yıllar görev yaptıktan sonra çatlamış ve eskimiş. Kapıyı 1920’li yıllarda Ankara Etnografya Müzesi’ne götürmüşler.”
Abdullah Gül Üniversitesi (AGÜ) Mimarlık Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Ömer Devrim Aksoyak ile müzeye gittiklerini ve titiz bir çalışma yürüttüklerini, kapının ölçülerini aldıklarını, modelini ve kilit sistemini tespit ettiklerini anlatan Erkiletlioğlu, daha sonra bir proje hazırladıklarını dile getirdi.
Projeyi Vakıflar Bölge Müdürlüğüne ilettiklerini ve kabul edildiğini, Tabiat Varlıkları ve Anıtları Koruma Kurulu’nda projeyi savunduğunu aktaran Erkiletlioğlu, kapının masraflarını hayırsever Ahmet Somdaş’ın karşıladığını kaydetti.
Caminin 3 kapısının da değiştirileceğini belirten Erkiletlioğlu, “Kapının üzerinde bir kitabe var. ‘Ordu komutanı, vali, büyük vali Muzafferettin, Allah onun hayrını kabul etsin’ yazıyor. Aynen onu da birebir işledik. 8 ay sürdü, tamamen el işi oyması kapılar. İroko denilen bir ağaçtan yapıldı. Bu ağaç Afrika menşeili.” dedi.
Projenin mimari müellifliğini yapan Aksoyak da Vakıflar Bölge Müdürü Murat Seçilir ile İl Kültür ve Turizm Müdürü Şükrü Dursun’a katkılarından dolayı teşekkür etti.
Aksoyak, montajı yapılan kapının Ankara’daki kuzey kapısının replikası olduğunu, caminin diğer kapılarına da bunun uygulandığını kaydetti.
Kayseri Cami Kebir Güzelleştirme ve Yaşatma Derneği Başkanı Ömer Faruk Çarşıbaşı da en büyük beklentilerinin Ankara Etnografya Müzesi’ndeki orijinal kapının Kayseri’ye getirilerek müzede sergilenmesi olduğunu ifade etti.