Türkiye ve Hollanda arasındaki Çalışma Anlaşması’nın 60’ıncı yılı dolayısıyla Galerim Sanat Galerisi’nde düzenlenen sergiye, Hollanda’nın Ankara Büyükelçisi Joep Wijnands ve 1965 yılında Çalışma Bakanlığı yapan Ali Naili Erdem de katıldı.
Serginin açılışında konuşan Bakan Göktaş, 60’lı yıllarda Almanya, Belçika, Hollanda gibi ülkelere iş gücü göçünün başladığını, o dönemde Anadolu’nun farklı yerlerinden bu ülkelere “cesaretle” göç edildiğini anlattı.
Göç edenlerin, elinde bavulla “Bir tarla alırım, bir ev alırım akabinde tekrar ülkeme dönerim” niyetiyle buralara gittiğini belirten Göktaş, kendi hikayesinin de bu dönemde başladığını, dedesinin de aynı şartlarda Afyon’un Emirdağ ilçesinden kalkıp birkaç seneliğine Belçika’ya göç ettiğini anlattı.
Hollanda’ya göç etmiş ilk Türk kadınlarının, kızlarının, torunlarının hikayelerinin kendisi için çok kıymetli olduğunu dile getiren Göktaş, “Her kadın portresi aslında cesaretin, azmin, fedakarlığın da bir göstergesi, bir yansımasıdır.” dedi.
Göktaş, şöyle konuştu:
“Göç hikayelerinden bahsettiğimizde genelde erkekler üzerinden göçler yansıtılır. Kaldı ki iş göçüne katılan ve bu göçü ilk başlatanlar arasında yoğun kadın iş gücü de vardı. Tek başına giden kadınlar da vardı. Eş olarak gidenler de vardı. Her biri gittiklerinde büyük fedakarlıklar gösterdiler. Bazen madenlerde, bazen geceleri çok yoğun mesailer harcarlardı. Hanımlar da günlük hayatta hem çocukların okula uyum sorunlarıyla veya kendileri de işe giderek bir şekilde hayata tutunmak, oranın dilini kavramak, kültürüne adapte olmak için yoğun bir gayret sarf ediyorlardı.”
Kadınların iki ülke arasındaki iş birliğine, yaşadıkları ülkenin ekonomisine çok yoğun katkıda bulunduklarını ifade eden Göktaş, bu hikayeleri yaşatmanın da çok kıymetli olduğunu dile getirdi.
Bakan Göktaş, sergide emeği geçenlere teşekkür etti.
“Bir elin nesi var, iki elin sesi var”
Hollanda’nın Ankara Büyükelçisi Joep Wijnands da, serginin Hollanda’da bulunan ve üç jenerasyonu temsil eden Türk kadınların hikayelerini anlattığını belirtti.
Wijnands, 19 Ağustos 1964’te Hollanda Krallığı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin bir anlaşma imzalayarak Türk vatandaşlarının Hollanda’da çalışmaya davet edildiğini ifade ederek, “Bu sene bu anlaşmanın 60. yılını kutlamaktayız. Bu aynı zamanda Türkiye-Hollanda ilişkilerinde bir dönüm noktasını temsil etmektedir.” dedi.
1960’da Hollanda’da sadece 200 Türk vatandaşının ikamet ettiğine değinen Wijnands, bugün sayının yarım milyona yaklaştığını belirtti.
Wijnands, tarihe bakıldığında pek çok kişinin aklına göç eden kişiler olarak mevcut Türk-Hollandalı jenerasyonun babası ya da dedesinin geldiğini belirterek, “Ancak bu hikayenin tamamı değil. Hollanda’ya oldukça fazla kadın da gitti. Bugün onların hikayelerini duyurmak istiyoruz.” diye konuştu.