Geçen yıla göre en az yüzde 10 büyüme olması gerektiğini belirten ihracatçılar, “Nefes alamıyoruz. Ekonomi politikaları böyle giderse 2024 yıl sonu hedefi olan 267 milyar dolarda negatif yönde sapma olacak” yorumu yaptı. Türkiye ihracatının lokomotifi ana sektörlerde yaşanan küçülmelere dikkat çeken ihracatçılara göre, Türk ihracatçısı süper ligden alt lige düşüyor ve bu daha buzdağının görünen yüzü.
Dünya Gazetesi’nin haberine göre, ‘Pahalı’ da olsa alınan kredilerin geri ödenme sürecinin başladığını da dile getiren ihracatçılar, bu sürecin ‘sancılı’ ve ‘yıkıcı’ olacağı endişesini paylaşarak, nakit krizinin birçok firmayı oyundan koparacağına işaret etti. Geçen yılın kasım ayından itibaren Merkez Bankası’nın politika faizini yükseltmeye başlamasıyla bankalar da düğmeye basmış hem mevduat hem de kredi faizlerini artırmaya başlamıştı. Ticari kredide faizler 58.5’i, ihtiyaç kredisinde de yüzde 76’ları bulurken, iş dünyasının temsilcileri, uzun zamandır krediye erişimin çok pahalı olduğundan şikayet ediyordu.
8 ila 12 ay vadeli alınan kredilerde geri ödeme sürecinin ağustos sonu başlayacağını hatırlatan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, yılın son çeyreği ile 2025’in başında şirketlerde yaşanacak ‘sıkışmaya’ dikkat çekti.
“Ucuz olan kredilerin ödeme süreleri bitti, şimdi pahalı kredilerin geri ödemeleri başlıyor” diyen Gültepe, “Firmalar kredi borçlarını öteleyemeyeceğini için faizini ödeyip borcu çevirmeye çalışacak. Bu yılın son çeyreği ve 2025’in ilk çeyreğinde pahalı kredi borçları şirketleri sıkıştıracak. Hatta sıkıştırma başladı bile. Şirketler bu yükü kaldıramaz” diye devam etti.
Şu anda sanayiyi spesifik olarak destekleyecek bir politika izlenmediğini söyleyen TİM Başkanı Gültepe, “Mevcut politikaların çıktılarını 2025 Ocak-Mart döneminde alacağız. Muhtemelen OVP’de güncellenecek. Ama görünen o ki mevcut kur politikalarıyla 267 milyar dolar hedefine ulaşmak zor olacak” dedi.
Bu süreçte birçok firmanın oyun dışında kalacağını da kaydeden Gültepe, 2023 yılı toplamında 500 konkordato ilan edilirken, bu yılın ilk 7 ayında bu sayıya ulaşıldığını belirtti. Yıl sonuna kadar konkordato sayısında yüzde 100’lük artış olabileceğini öngören Gültepe, “Hem sayı hem de bedel olarak geri dönmeyen kredilerdeki artış bu süreci hızlandırıyor” dedi. Üretimin can çekiştiği yorumunu yapan Gültepe, “Küçülüyoruz, talebin küçülmeye etkisi yüzde 20. Asıl etki yüzde 80 ile ekonomi politikaları” diye konuştu.
Türk ihracatçısının takım olarak kadrosunu süper lige uygun kurduğunu ve orada mücadele ettiğini dile getiren Mustafa Gültepe, “Takım iyi, kurallara uygun oynamaya devam ediyoruz ama bir başkası geliyor ve ‘sen alt kümeye in’ diyor. Öyle bir politika yapılıyor ki seni alt kümeye itiyor. Madem ki yüksek döviz enflasyona yol açıyor, şu anda neden hala fiyatlar yükselmeye devam ediyor? Bunun matematiği yok. Bu saatten sonra artık yavaş yavaş değil birden düşelim, biz de uğraşmayalım” dedi.