Ankara’nın Ayaş ilçesinde karadut hasadı başladı. Eylül sonuna kadar devam eden karadut hasadı çiftçinin de suratını güldürüyor. Değişik bir çok kullanım alanına sahip karadutlar yüzyıllık ağaçlardan bir araya geliyor. Beyaz dutu ile de meşhur olan Ayaş, Karadut’un en yararlı yetiştirildiği ilçelerden biri. 200 sene evvel toprakla buluşan fidanlar 2 yüzyıldır meyve vermeye devam ediyor. Karadut pazarda 25- 35 lira arasında satışa sunuluyor.
Son zamanlarda gıda ve meşrubat sektöründe yaygın bir biçimde kullanılmaya başlanan karadut silkeleme tekniği kullanılmadan tek tek bir araya geliyor. Ayaş’a uğrayanlar bu lezzeti dalından toplatarak da olanağı da bulabiliyor. Senelerdir Ayaş’ta tarımla uğraşan yapan Hasan Uğur, dede serveti ağaçlara gözü gibi bakıyor.
Uğur, “Dededen kalma büyük karadut ağaçlarımız var. Bir tanesi burada öbürü yan tarafta. Kendi yetiştirdiğimiz fidanlarda var. Şu gördüğünüz ağaç hipotezi olarak 200 yaşında var. Burada Gökler Köyü’müz var. Orada bin senelik karadut ağacı var. Onu köyün muhtarı Abide Ağaç olarak işletti. Türkiye’de de 2 bin senelik karadut ağaçları olduğunu duydum. Çok uzun ömürlü bir ağaç. Karadut temmuz ayının ilk haftası çıkıyor. İki ay sürüyor. Büyük ağaçlarımızda Eylül ayının 10’una kadar dut oluyor. Toplaması çok yavaş ve elleri boyuyor. Tek tek alıp kovaya atmanız gerekiyor. Ben mesela yarım saatte 2 kilogram ancak toplayabildim. Beyaz dutta öyle değil yarım saatte 20-30 kilogram toplayabilirsiniz. Beyaz dut kgı 10-15 TL arasında satıldı. Karadutta kgı 25-35 TL arasında satıldı” dedi.
Karadutu genelde sıhhatine dikkat edenlerin kanser hastalarının seçim ettiğini ifade eden Uğur, “Ebeveynler çocuklarına yediriyorlar. Ağız içi yaralara iyi geliyor. Ben karadut şurubunu da yapıyorum. Midesine iyi gelenler tekerrür alıyor. Karadut ağaçlarının bize kültürel anlamda da bir iletiyi var. Bizim bu bölgede yetişen yüzyıllık karadut ağaçları daha önceki mesken yerlerinde mevcut. Buradan daha önceki mesken yerlerinde de bu ağaçlara değer verildiğini kavrıyoruz. Karadut ağaçları Türkiye’de, Balıkesir, Isparta, Erzurum, Erzincan, Azerbaycan bölgelerinde bulunuyor. En hoşu burada oluyor zira abuhavayı azıcık daha değişik. Çocukluğumuz bu ağaçların altında geçti. Ticari emelle bakmıyorum ben bu gidişata. Yetiştirip arttırmanın peşindeyim. Aşısını yapıp fidanını arttırıyoruz. Benim kendi bahçemde 100’e yakın ağaç var. İsteyen olursa onlara da fidanlarını satıyoruz, veriyoruz. Gençler genelde parasal anlamda bakıyorlar. Bizim bu ağaçlarla duygusal bir bağımız var” diye konuştu.
İHA
