Domatesleri ile adından söz ettiren Ayaş’ta yetiştirilen domateslerden elde edilen ürünlerin namı dünyaya yayılıyor. Salça ve domates püreleri Almanya, Hollanda, Rusya, Özbekistan, Türkmenistan, Azerbaycan ve İngiltere’nin yanı sıra Afrika ülkelerine de ithal ediliyor. Bir ilke imzadan atan kadın girişimciler ata yadigarı domates tohumlarını toprakla buluşturduğu. Yüzyıllık tohumlardan alınan mahsullerin tadına ise yalnızca Ankara’da ve İstanbul’da yaşayanlar bakacak.
Ayaş Akkaya Tarımsal Kalkınma Kooperatif Başkanı Zehra Varol, 11 çiftçinin el ele vererek bu yola çıktığını belirterek şimdilerde 30’un üzerinde ortakla çalıştıklarını söyledi. Tüm ortakların köydeki kadın çiftçilerden oluşurken kooperatifin 2007 yılında kurulduğu ve 2015 yılından bu yana organik domateslerden üretilen salça ve menemenler gibi ürünlerin yapıldığı belirtildi. Varol, kadınların bir ilke imza atarak sadece kendi ihtiyaçları kadar ekip büyüttükleri ata domatesleri tarlalara ektiğini söyledi. Ata tohumlarını taze tutabilmek için yıllardır kendi bahçelerinde az miktarda ekim yapan kadınlar kendilerine emanet edilen bu mirasa sahip çıkmaya devam ediyor.
Yıllara meydan okuyarak günümüze kadar ulaşan asırlık ata tohumlarından elde edilen Ayaş domatesleri dünyanın en lezzetli domatesli olarak biliniyor. %80’nin sudan oluştuğu bu domatesler salça yapmaya uygun olmaması nedeniyle sade bir şekilde tüketilmektedir. Varol, “Şimdi, büyük zincir marketlerle sözleşme yaptık. Ata tohumu olan Ayaş domateslerimiz artık raflarda yerini alacak. Bu yıl için Ankara’da ve İstanbul’da satışa sunulacak. Daha sonraki yıllarda yurt geneline satış mümkün olabilecek. Taze, sulu, lezzetli Ayaş domatesleri, vatandaşlarımızın sofralarına girecek ve yemeklere lezzet katacak. Artık ata tohumundan domatesin tadını bilmeyen çocuklarımız kalmayacak. Ayaş domatesini yardığınızda kırağı vurmuş gibi beyazdır, aroması, kokusu, lezzeti başka hiçbir domateste yoktur” açıklamalarında bulundu.
