Türkiye ile Suriye arasındaki diplomatik yakınlaşma girişimleri, karşılıklı olarak farklı ve çatışan hedefler nedeniyle zorlu bir yolculuk olarak öne çıkıyor. El Cezire Etüdler Merkezi (Al Jazeera Centre for Studies) tarafından yayımlanan bir analizde, Temmuz ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı Türk-Suriye ilişkilerinin normalleşmesi için görüşmeye davet etmesinin önemli bir adım olduğu belirtiliyor. Ancak yazıda, Esad’ın bu davete olumlu yanıt verirken, görüşmenin “sorunun özünü” çözmeye odaklanması gerektiğini ve Türkiye’nin Suriye topraklarındaki işgalinin bu sorunun merkezinde yer aldığını vurguladığı ifade ediliyor.
Türkiye’den İran’a çağrı: Suriye ile normalleşmemize yardımcı olun
Yazıda, Türkiye’nin Şam ile ilişkileri normalleştirme konusunda resmi bir hedef belirtmemesine rağmen, bu çabaların Türkiye’nin ulusal güvenlik ve iç politikası merceğinden değerlendirilmesi gerektiği vurgulanıyor. Özellikle, Türkiye’nin kuzey Suriye’deki güçlerini geri çekmeyeceği, Suriye rejiminin sınırlarını kontrol edemediği ve Türkiye’ye yönelik tehditleri bertaraf edemediği sürece, uzlaşı konusunda ne kadar ilerleme kaydedilirse kaydedilsin, bu durumun değişmeyeceği belirtiliyor.
Bu bağlamda, yazıda Türkiye’nin amacının kuzey Suriye’deki varlığını meşrulaştırmak ve belki de genişletmek olduğu dile getiriliyor. Türkiye’nin, 1998 tarihli Adana Mutabakatı’nı onaylatarak, belirlenmiş teröristleri Suriye’ye kadar takip etmesine olanak tanıyan bir derinlik sağlamak istediği vurgulanıyor. Yazıda, bu yaklaşımın, Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin mümkün olduğunca çok sayıda geri gönderilmesini kolaylaştıracağı belirtiliyor. Mülteci sorununun, Türk muhalefeti için etkili bir araç haline geldiği ve bazı bölgelerde sosyal gerilimlere yol açtığı da ifade ediliyor.
Türkiye’nin diğer önemli hedeflerinden biri olarak, ABD destekli Kürt Halk Savunma Birlikleri (YPG) ve Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) kontrolündeki doğu ve kuzeydoğu Suriye bölgelerinin statüsüyle ilgili kaygıları ön plana çıkıyor. Yazıda, Türkiye’nin, YPG’yi yasaklanmış Kürdistan İşçi Partisi’nin (PKK) bir uzantısı olarak gördüğü ifade ediliyor. Türkiye’nin, Esad rejimi ile bir anlaşma sağlanması durumunda, YPG kontrolündeki bölgelerde rejimin kontrolünü genişletmek için ortak Suriye-Türkiye eylemine yol açabileceğine inandığı belirtiliyor.
Suriye rejiminin hedeflerinin daha net ve somut olduğu ancak elde edilmesinin daha zor olduğu ifade ediliyor. Yazıda, Esad rejiminin 2011 öncesi statükoya geri dönmek istediği ve bu durumun kuzey Suriye’deki Türk güçlerinin tamamen çekilmesi ve Ankara’nın Suriye muhalefet güçlerinden vazgeçmesini gerektirdiği belirtiliyor. Ancak, yazıda Türkiye’nin kuzey Suriye’deki varlığını garantileyen Suriye muhalefetinden vazgeçmesinin pek olası olmadığı ifade ediliyor. Bu bağlamda, Türkiye’nin Esad rejimini siyasi reform ve ulusal uzlaşı arayışına yönlendirmeye devam edeceği dile getiriliyor.
BÖLGESEL VE ULUSLARARASI GÜÇLERİN ROLÜ
Yorumlar kapalı.