Türkiye’nin en büyük kentleri arasında yer alan İzmir’de bulunan yapıların büyük bir bölümünün deprem riski taşıdığı belirtilirken, kentte 117 kişinin hayatını kaybettiği 30 Ekim 2020 depreminden sonra İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) İzmir Şubesi ve İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından kentteki yapı stokunun envanterini çıkarmak için yapılan çalışmalar devam etti.
Bornova ve Bayraklı ilçelerinde yapılan envanter çalışmaları sonucunda 2 ilçede bulunan 60 bin yapının yüzde 35’i, ‘Depreme dayanıksız olma ihtimali yüksek’ olarak tespit edildi. İzmir’de 950 bin 490 yapının bulunduğunu ifade eden İMO İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Bengi Atak, “İzmir’in depreme dayanıksız yapılar için bakanlık ve belediye çeşitli rakamlar zikretti. İzmir’deki yapı stokunun yüzde 70’inin soru işareti taşıdığı biliniyor” dedi.
30 Ekim 2020’de Samos’ta yaşanan, İzmir’i etkileyen depremde kentte 12 binanın yıkıldığını hatırlatan Atak, “İzmir merkezli bir deprem yaşandığında binalarımızın ne kadarının dayanabileceğini anlayabilmek için envanter çalışmaları yürütüyoruz. 30 Ekim depreminden en fazla Bornova ve Bayraklı etkilendiği için envanter çalışmaları ilk olarak bu 2 ilçede başladı. Yapı stoku toplam 60 bin olan 2 ilçede yapılan envanter çalışmalarında binaların yüzde 35’inin depreme dayanıksız olma ihtimali yüksek ve en öncelikli olarak ileri analiz edilmesi gereken grupta yer aldığını söyleyebiliriz.
Bu öncelikli yapıların arasında 2000 yılı öncesinde yapılmış olan binaların oranı diğerlerine göre daha fazla, bu da 1999 depreminden sonra hazır betonun zorunlu olması, deprem yönetmeliği revizyonları gibi yapılan köklü değişikliklerden kaynaklanıyor olabilir. Envanter çalışmaları bir önceliklendirme çalışması, dolayısıyla elimizdeki bütçeyle doğru yerden, doğru işleri yaparak en fazla sayıdaki yapıyı korumak amaçlanıyor” açıklamalarında bulundu.
Karşıyaka’da da envanter çalışmalarının başlaması için geçen ay belediye meclisinde karar alındığını söyleyen Atak, “Karşıyaka’da yaklaşık 23 bin bina var. Envanter çalışmalarına yakın zamanda başlanarak, bu yıl içinde biteceğini düşünüyorum. Envanter çalışmalarına başladığımız ilçelerdeki yapılar karakteristik ve yıkıma maruz kalması en çok beklenen bölgede. Karşıyaka’dan sonra Konak’ta da envanter çalışmaları bittiğinde İzmir geneline dair büyük bir fikir elde etmiş olacağız. Her ilçeyi tek tek tamamlamayı beklemeden bu veriyle İzmir’e dair bir şey söyleyebilir hale geleceğiz” ifadelerini kullandı.
İzmir’de imar barışı ile affedilen yapı sayısının bilinmediğine dikkati çeken Atak, “İmar Barışı’ndan faydalanan yapıların mutlaka kontrol edilmesi lazım. Yüksek ihtimalle riskli çıkacağını söylemek çok yanlış olmaz. Çünkü bina tasarlanıp üretilirken belirli bir yük taşıyacağı varsayımıyla üretiliyor. Binaya ekleme, taşıyıcı sistem daha güçlü hale getirmeden yapılırsa riskli çıkma olasılığı çok yüksek” dedi.
