İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Ayla Ünver Alçay, Avrupa Birliği’nin Gıda Güvenliği Uyarı Sistemi’nden (RASFF) alınan verilere göre, sadece Kasım ve Aralık 2024 aylarında Türkiye’den gönderilen gıda ürünleri için 69 mikotoksin uyarısı yapıldığını bildirdi. Alçay, bu uyarıların büyük kısmının kuru incirler için olduğunu ama kabuklu fıstık, yer fıstığı, siyah ayçiçeği çekirdeği ve mısır gibi ürünlerin de sıklıkla bu listeye dahil olduğunu vurguladı. Alçay, durumun ülkenin itibarı konusunda da negatif olduğunu söyleyerek, “AB ülkeleri bu konuda son derece hassas. Her bir iade, ülkemizin gıda ürünlerine olan güveni azaltıyor” dedi.
Aflatoksinin ne olduğunu anlatan Dr. Alçay, bunun Aspergillus flavus ve Aspergillus parasiticus adı verilen küf mantarları tarafından üretilen bir toksin olduğunu belirtti. Özellikle sıcak ve nemli iklimlerde yetişen tarım ürünlerinde bu toksinin yaygın olarak görüldüğünü söyledi. “Aflatoksin B1, doğal olarak oluşan en güçlü kanserojenlerden biridir ve uzun süre maruz kalındığında karaciğer kanseri başta olmak üzere ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin iklim şartlarının aflatoksin oluşumunu tetiklediğini ifade eden Dr. Alçay, bu riskin özellikle hasat sonrası uygulamalardaki eksikliklerden kaynaklandığını belirtti. “Uygun olmayan kurutma ve depolama şartları, nem ve sıcaklık kontrolünün yetersizliği aflatoksin oluşumunu hızlandırıyor. Bu durum, hem sağlık açısından risk oluşturuyor hem de ekonomik kayıplara yol açıyor” dedi. Türkiye’nin fındık ve kuru incir gibi stratejik tarım ürünlerinde yüksek ihracat potansiyeline sahip olduğuna dikkat çeken Dr. Ünver Alçay, “Bu ürünlerin küresel pazarlarda tercih edilmesi, yalnızca kalitesine değil, güvenilirliğine de bağlıdır” ifadelerini kullandı.
Dr. Alçay, aflatoksin dışında farklı mikotoksinlerin de sağlık için tehdit oluşturduğunu ifade etti. “Aflatoksin sorunu tek başına bir tehdit değil. Diğer mikotoksinler de ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor” diyerek mikotoksinlerin etkilerini şu şekilde aktardı:
“Okratoksin A: Böbrek fonksiyonlarını bozabilir ve kansere neden olabilir.Fumonisinler: Sinir sistemi ve karaciğer üzerinde ciddi etkiler oluşturabilir.Zearalenon: Hormonal bozukluklara yol açabilir.Patulin: Özellikle meyve sularında bulunur ve karaciğer ile böbrek hasarına neden olabilir.”
“Bu toksinlerin insan sağlığı üzerindeki etkileri hafife alınamaz” diyen Dr. Alçay, mikotoksinlerin tarım ürünlerinde oluşturduğu risklere karşı daha dikkatli olunması gerektiğini söyledi.
Yorumlar kapalı.