İsrail Gazze’de soykırım yaparken Türkiye’nin Tel Aviv’le ticarete devam etmesi tepki çekti. Ancak başta Ticaret Bakanlığı olmak üzere Hükümet yetkilileri, ‘Ticaret yok’ ardından ‘Devlet yapmıyor’ dedi. Seçim öncesi süren inkar politikası, sandık sonrası değişti. İsrail’e karşı ilk adımı 54 ürün gurubuna ihracat yasağı getirerek atan Hükümet, tepkiler dinmeyince ihracatı da ithalatı da yasakladı. Karar sonrası kamuoyundan “Şimdiye kadar neden ‘ticaret yok’ dediniz” tepkisi yükseldi.
İsrail, Gazze’de 7 aydır sürdürdüğü katliamda 35 bine yakın sivil Filistinliyi öldürdü. Alt yapı ve üst yapıyı neredeyse tamamen yok etti. 70 binden fazla Filistinli de yaralandı. Süreç boyunca Müslüman ülkelerinin tepkisizliği ise büyük tepki çekti. Sokaklarda yankılanan vicdani sese ters kelepçe ile gözaltı yapılırken, Tel Aviv ile ticaret başta olmak üzere ilişkiler kısıtlanmadan devam etti. İslam başşkentlerinin tavrı ‘untanç verici’ olarak görülürken Ankara’nın tavrı da Türkiye kamuoyunda sertçe eleştirildi. Muhalefetten ve sivil toplumdan “Gazze’deki katliamlara rağmen ticaretin sürmesi kabul edilemez” tepkileri yükseldi. Ancak hükümet bu süreçte sessiz kaldı.
Dikenli tel, jet yakıtı başta olmak üzere yakıt, çelik, silah parçaları, çimento, kimyasal maddelerin ticareti belgelerle ortaya konulunca inkar tavrını değiştiren Ticaret Bakanlığı ve hükümet yetkilileri savunmaya geçti. Daha önce yok dedikleri alış verin devlet tarafından değil özel şirketler aracılığıyla yapıldığı ifade edildi. Ticaretin devlet kurumları tarafından da yapıldığı belgelenince, seçim öncesi sürdürülen inkar politikası değiştirildi. Ticaretin yoğun bir şekilde yapıldığı 54 ürün gurubuna getirilen ihracat yasağıyla kabul edildi. Bu adım muhalefet ve sivil toplum tarafından yeterli bulunmadı. Eleştiriler sürdü. Zira Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) açıkladığı verilere göre ihracatında yüzde 393 oranında artış görülen zeytin ve zeytinyağı başta olmak üzere kimi gıda ürün grupları listede yer almamıştı. Buna karşın listede yer alan ürün gruplarının ihracatında halihazırda düşüş yaşandığı görülmüştü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Almanya Cumhurbaşkanı ile geçtiğimiz hafta yaptığı basın toplantısında İsrail ile yoğun ticari ilişkilerin sona erdiğini “O iş bitti” diyerek ifade etmişti. Erdoğan’In açıklaması ve tepkiler sonrası Hükümet ikinci adımı da attı. Ticaret Bakanlığı, ABD, Avustralya ve Avrupa’daki üniversitelerde artan İsrail tepkisinin yayılmasıyla İsrail ile ihracat ve ithalat tamamen durdurulduğunu açıkladı. Buna göre Türk limanlarından İsrail’e herhangi bir gemi hareket edemeyecek. İsrail’le ilgili ihracat ve ithalat işlemleri tüm ürünleri kapsayacak şekilde durdurulduğu Bakanlık açıklaması şöyle: “Devlet düzeyinde alınan tedbirlerin ikinci aşamasına geçilmiş, İsrail’le ilgili ihracat ve ithalat işlemleri tüm ürünleri kapsayacak şekilde durdurulmuştur. İsrail Hükümeti Gazze’ye kesintisiz ve yeterli miktarda insani yardım akışına izin verinceye kadar Türkiye söz konusu yeni tedbirleri kesin ve kararlı bir şekilde uygulayacaktır.” İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, Türkiye’nin aldığı bu karar sonrası bir açıklama yaparak, İsrail’in yerel üretim ve diğer ülkelerle olan ticaretini güçlendirmeye odaklanacağını belirtti.
Yorumlar kapalı.