Yeni Tebliğ’de geçen “aracı finansal kurum” kavramı, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na göre tanımlanan bankaları, 6493 sayılı Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Kanunu kapsamında yetkilendirilen ödeme kuruluşlarını ve 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’na göre kurulan PTT’yi kapsıyor. Buna göre, mükellefler, 30 bin lirayı aşan her türlü tahsilat ve ödemeyi bu kurumlar aracılığıyla yapmak zorunda.
Düzenleme, mükellefler arasında yapılan işlemleri kapsıyor. Ancak, mükellef olmayan bireylerin kendi aralarında gerçekleştirdiği 30 bin lirayı aşan ödemeler bu kapsamda değil. Örneğin, bir devlet memurunun ailesine 40 bin lira göndermesi banka üzerinden yapılmasa da ceza uygulanmıyor. Ancak ticari, zirai veya serbest meslek kazancı olan mükellefler için bu zorunluluk devam ediyor.
Düzenlemenin kira ödemeleri üzerinde bir etkisi bulunmuyor. Kiracıların, tutara bakılmaksızın kira ödemelerini banka veya finansal kurumlar aracılığıyla yapması zorunlu. Bu nedenle kira ödemeleri ile tahsilat ve ödeme düzenlemelerini karıştırmamak gerekiyor.
Mükelleflerin tahsilat ve ödemelerini belirtilen usule uygun yapmamaları durumunda ciddi cezalar uygulanacak. 2024 yılı için ceza tutarları şu şekilde belirlendi:
Tebliğde yer alan alt sınır, 2003 yılından bu yana çeşitli düzenlemelerle değiştirildi. 1 Ocak 2016’da yürürlüğe giren 459 Sıra Nolu Tebliğ ile 7 bin liraya sabitlenen alt sınır, 2024 yılı itibarıyla 30 bin liraya yükseltildi. Ancak dolar bazında yapılan hesaplamalara göre, bu tutar hâlâ geçmiş yıllara oranla düşük bir seviyede. 2016 yılında 7 bin lira, yaklaşık 2.381 dolara denk gelirken, 2024 başında bu tutar sadece 236 dolar seviyesine inmişti.
Alt sınırın 30 bin liraya yükseltilmesi, özellikle küçük esnaf ve mükellefler için olumlu bir gelişme olarak değerlendirilse de kayıt dışılıkla mücadele açısından eleştiriler aldı. Kayıt dışılığın önlenmesi için getirilen bu düzenlemenin, alt sınırın düşük tutulduğu önceki yıllara göre daha az etkili olacağı öne sürülüyor.
NET KRİTERLER BEKLENİYOR
Bu cezaların toplamı, 2024 yılı için bir takvim yılı içerisinde 20 milyon TL’yi geçemeyecek.
Tebliğde, 30 bin liralık alt sınırın hangi ekonomik kriterlere göre belirlendiği açıklanmadı. Geçmiş düzenlemelerde uzun yıllar 7 bin lira olarak uygulanan tutarın, bugün neden ve nasıl 30 bin liraya çıkarıldığı konusunda Maliye Bakanlığı’ndan bir açıklama yapılması bekleniyor. Ancak mevcut haliyle bu artış, kayıt dışılığı engelleme çabalarında zayıf bir hamle olarak yorumlanıyor.
Yorumlar kapalı.