Eylül ayı PMI anketine katılan firmaların büyük bir kısmı, hem iç hem de dış taleplerdeki ciddi zayıflığa dikkat çekti. Yeni siparişlerin düşüşü, yaklaşık dört buçuk yılın en sert seviyesine ulaştı. Özellikle ihracat siparişlerinde yaşanan yavaşlama, dış pazarlardaki durgunluğu yansıttı. Yeni siparişlerdeki bu sert düşüş, üretimi de doğrudan etkileyerek üretim hacminin üst üste altıncı ay yavaşlamasına sebep oldu. Üretimdeki daralma, Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranında gerçekleşti ve sektör genelindeki baskıyı daha da artırdı.
Yeni siparişlerdeki yavaşlamanın etkisiyle firmalar, üretim kapasitelerini azaltarak istihdamda da kesintilere gitmek zorunda kaldı. Bu süreçte tam zamanlı çalışanların işten ayrıldığı bildirildi ve Nisan 2020’den bu yana istihdamdaki en belirgin daralma yaşandı. Kasım 2018’den bu yana ilk kez, takip edilen tüm sektörlerde istihdam azalması gözlemlendi. Bu durum, özellikle tekstil sektöründe daha yoğun bir şekilde hissedildi. Ayrıca, üretim gereksinimlerinin azalması, firmaların satın alma faaliyetlerini de yavaşlatmasına neden oldu.
Liradaki zayıflık ve ham madde fiyatlarındaki artış, firmaların üretim maliyetlerini önemli ölçüde yükseltti. Eylül ayında girdi maliyetlerinde kaydedilen artış, üst üste üçüncü ay yüksek seviyelerde devam etti. Sektörler genelinde fiyatlar artış eğilimini sürdürse de, bu artışların talep üzerinde iyileştirici bir etkisi olmadı. Kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri sektöründe girdi maliyetlerindeki en yüksek artış yaşanırken, ana metaller sektöründe ise bu artış daha ılımlı kaldı.
İSO’nun yayımladığı Sektörel PMI raporu da sektörel bazda önemli bulgular ortaya koydu. İzlenen on sektörün tamamında yeni siparişler üst üste üçüncü ay yavaşladı. En belirgin düşüş, giyim ve deri ürünlerinde görülürken, gıda sektöründe ise en hafif yavaşlama yaşandı. Ayrıca, kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri sektöründe girdi maliyetlerinde en yüksek artış kaydedilirken, ana metallerde artış daha sınırlı oldu.
İstihdam açısından bakıldığında, izlenen on sektörde de gerileme kaydedildi. Tekstil sektörü bu daralmadan en fazla etkilenen alanlardan biri olurken, gıda sektörü nispeten daha dirençli bir performans gösterdi. Girdi talebindeki düşüş, tedarik zincirleri üzerindeki baskıyı bir miktar hafifletirken, teslimat sürelerinde kısalmalar kaydedildi. Bu süreçte ağaç ve kağıt ürünleri sektörü, tedarikçilerin performansındaki en belirgin iyileşmeyi gösterdi.
Yorumlar kapalı.