Sosyal Güvenlik Kurumu’nda (SGK) aylık ve gelirler için zaman aşımı uygulanıyor. İş kazası, meslek hastalığı, vazife malullüğü ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların beş yıl içinde istenmeyen kısmı zaman aşımına uğruyor. Beş yıl içinde başvuru yapılmayan bazı ödemeleri alma hakkı ise ortadan kalkar. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, SGK’da gelir ve aylıklara uygulanan zaman aşımı ve hak düşürücü sürelere ilişkin merak edilen tüm detayları yazdı.
Ahmet Kıvanç’ın yazısı şöyle:
“Sosyal güvenlik mevzuatında zamanaşımı ve hak düşürücü süre uygulaması vardır. Hak düşürücü süre yasayla belirlenen süre içinde kullanılmayan hakkın bir daha kullanılmayacak duruma gelmesini ifade eder. Zamanaşımı ise yasanın belirlediği koşullarda bir sürenin geçmesi ile bir hakkın kazanılmasını, kaybedilmesini veya yükümlülükten kurtulmayı sağlayan süreyi ifade eder.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 97’nci maddesine göre, 4/1-a (SSK), 4/1-b (BAĞ-KUR) ve ilk defa 2008 / Ekim ay başından itibaren 4/1-c (kamu görevlisi) kapsamında sigortalı olanlara kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde iş kazası, meslek hastalığı, vazife malullüğü ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde istenmeyen kısmı zamanaşımına uğrar.
Sosyal Güvenlik Kurumu’na müracaat etmemenin haklı bir sebebe dayandığını ispatlayanlar hakkında bu hüküm uygulanmaz. 506 Sayılı eski Sosyal Sigortalar Kanunu’nda ise beş yıl içinde talep edilmeyen gelir ve aylıkların zamanaşımına uğrayacağı, bu durumda olanların gelir ve aylıklarının yazılı başvuru tarihini takip eden ay başından itibaren başlayacağı hükmü bulunuyordu. 5510 Sayılı Kanunda vatandaşın lehine düzenleme yapıldı.
Konuyu sadeleştirmek adına sadece 1 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 Sayılı Kanun çerçevesinde bakarsak;
Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde iş kazası, meslek hastalığı ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde istenmeyen kısmı zamanaşımına uğrar. Zaman aşımına uğrayan sürenin tespitinde sigortalının kendisi ve hak sahiplerinin talep tarihlerinden geriye doğru gidilerek 5 yıla kadarki bölüm ödenir, 5 yılı aşan süreye ilişkin gelir ve aylıklar ödenmez. SGK’ya gelir veya aylık için müracaat etmemenin ağır hastalık hali, kısıtlılık gibi haklı bir sebebe dayandığını ispat edenler için zamanaşımı hükmü uygulanmaz. Bunların hak ettikleri aylık ve gelirler ödenir.
