Selefi siyasi partilerden çok daha uzun süre siyaset arenasında kalabilen, öncüllerinden farklı olarak Türkiyelileşme iddiasını ortaya koyan, yüzde 13 oy oranına ulaşmayı başaran HDP’yi, “sürgün”deki Onursal Başkanı Ertuğrul Kürkçü ile konuştuk.
HDP’nin “biricik” bir parti olduğunu her fırsatta dile getiren Kürkçü partisinin alamet-i farikasını anlatırken ‘HDP adı bütün hükümetler için küfür, halk için tılsımdı’ ifadelerini kullandı. 11 yıl boyunca davalarla, tutuklamalarla, fiziki saldırılarla mücadele eden HDP’nin beklemeye alınmasıyla ilgili de “Siyasi çocukluğumuz HDP’de geçti, şimdi taşınıyoruz’ dedi.
Son seçimlerde alınan sonuçlar ve yaklaşan yerel seçimlere ilişkin değerlendirmelerini de aktaran Kürkçü’nün sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle oldu:
Halkların Demokratik Partisi’nin “biricik” olduğunu ifade ettiğiniz çokça açıklamanız var. Neden biriciktir HDP?
Türkiye’de siyasi partiler politik doğrultuları ya da ideolojileri bakımından belli bir tasnife girerler: Milliyetçidir, sosyal demokrattır, liberaldir, muhafazakardır, komünisttir… HDP bu açıdan kategorize edilemeyen, çoğulcu bir partidir. Emekten, özgürlükten, halkların eşitliğinden ve barıştan yanadır. Böyle bir kategori klasik parti literatüründe, Türkiye’nin partiler kataloğunda yok. Ayrıca HDP, yalnızca içinde kanatlar olmasına izin veren bir parti değil, HDP partilerden, topluluklardan ve bireylerden oluşan bir parti. İçindeki yapılar, mevcudiyetlerini, tüzel kişiliklerini koruyarak bir yeni partide müştereken var oluyorlar. Bu açıdan bütün Türkiye siyasi tarihini enine doğru kesen bir biricikliği var.
Bununla da sınırlı değil. Kürtler ve Türklerin kendi etnisitelerini birbirine feda etmeksizin müştereken var oldukları ve kimlikleri ret ve inkâr edilmeden, anonimleştirilmeden ortak bir siyasi kimliğe kavuştukları bir parti. Bu açıdan da biriciktir. Ayrıca Kürdistan ve Türkiye sosyalistlerinin ilk müşterek girişimidir HDP. Bir yandan bir Kürdistanî ittifaka ve öte yandan bir demokratik ittifaka dayanan bir kitlesel halk partisi olması ve “demokratik halk iktidarı”na ulaşması amacıyla kuruldu ve bu amacını ifade etmeyi de başardı. Dahası; Halkların Demokratik Partisi’nde kadınların örgütü ayrıdır. Dolayısıyla partinin çoğunluğu ya da erkekler, kadınlar hakkında bir karar alamazlar. Yani pek çok yönüyle biricik bir parti HDP. Böyle bir parti Türkiye Cumhuriyeti tarihinde yok.
Bir röportajınızda “Türkiye’nin modern tarihini ‘HDP’den önce ve HDP’den sonra’ olarak dönemselleştirmek mümkün” demişsiniz. HDP neden bu kadar kritik bir noktada duruyor?
HDP, açık siyasal alanda “milletlerin kendi kaderlerini tayin hakkını” bir program hükmü haline getirerek bunun için açık ve ortak mücadeleye girişen ilk siyasal parti. HDP Kürt meselesinin çözümünü diğer demokratik meselelerin çözümü için de bir fırsat olarak gördü. Kürtlerin kendi kendilerini yönetmelerini Türkiye Cumhuriyeti’nin kendisi için de bir dönüşüm modeli olarak ifade etti ve Türkiye siyasi partiler tarihinde programatik bir milat oluşturdu. Türkiye’nin, tartışılması bile düşünülemez denilen en önemli meselelerinden birini bir genel dönüşüm programının merkezi kıldı, HDP bunu eğip bükmeden programına, tüzüğüne yerleştirdi. Kendisini bütün öteki partilerden ayıran yeni bir mücadele hattı çizmiş oldu. HDP’de herkes ötekinin özgürlüğü için mücadele eder hale geldi. Yani Kürtler genel olarak bütün toplumun, diğerleri de Kürtlerin özgürlükleri için mücadeleyi merkeze yerleştirdi. Böyle olunca birden bütün ezberler dağıldı. Kürtler öteki olmaktan çıktı, siyaseten kendi tarihsel amaçlarıyla birlikte partinin diğer bileşenleriyle eşit kılındılar.
‘HDP’NİN ‘SUÇU’, SİYASAL BİR ÇIKIŞ YOLU OLDUĞUNU EN YÜKSEK KÜRSÜDEN ANLATMA KABİLİYETİNE SAHİP OLMASIYDI”
