DW Türkçe’nin haberine göre Fidan’ın bu ziyaretinin ardından Rusya’ya da gitmesi bekleniyor. İki ülke ile görüşmelerde tahıl anlaşmasının uzatılmasına yönelik çabanın ağır basacağı yönünde değerlendirmeler yapılıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ne zaman görüşeceği ile ilgili soruya karşılık “Eylül’de Hindistan’da G-20 toplantısı, ABD’de BM Genel Kurulu var. Bu yoğunluk içinde fırsat bulursak Sayın Putin ile yüz yüze bir araya gelip konuşacağız. Yakında Dışişleri Bakanım bir Rusya seyahati yapabilir. Çünkü bu işin yüz yüze olması büyük önem arz ediyor ve bu şekilde neticeyi almak çok daha isabetli olacaktır” demişti.
Peki Fidan’ın savaş halindeki iki başkente yapacağı ziyaretler tahıl krizinin sonlanması ve belki de ateşkese bir umut olması açısından bir fırsat olabilir mi?
Fidan’ın Kiev’deki temaslarının ardından olası Moskova ziyaretinde masadaki en önemli konu başlığı tahıl anlaşmasının yenilenip yenilenmeyeceği olacak.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından savaşın küresel gıda fiyatları üzerindeki etkisini azaltmak için Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye’nin girişimiyle 22 Temmuz 2022’de İstanbul’da Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması imzalanmıştı. Ukrayna’dan tahıl ihracatının güvenli bir şekilde sürdürülmesini öngören anlaşma kapsamında Ukrayna’dan sadece Karadeniz üzerinden en az 30 milyon ton tahıl dış piyasalara gönderilmişti. Ancak en son 17 Temmuz’da Rusya taleplerinin karşılanmadığını söyleyerek uzlaşıyı askıya almıştı.
İstanbul Gelişim Üniversitesi Öğretim Üyesi, ODAP Direktörü Dr. Ali Semin Fidan’ın Kiev ve arkasından olası Moskova ziyaretlerinin en önemli önceliklerinden birisinin Tahıl Koridoru Anlaşması’na geri dönüş olacağını söyleyerek, iki başkentle yapılacak görüşmelerin bir diğer önemli ayağının ise “ateşkes ve barış görüşmeleri” olabileceğini belirtiyor.
Semin, iki tarafın da farklı alternatifler aramasına karşılık Karadeniz’in şu an için yine en iyi güzergâh olarak belirdiğini söyleyerek, şöyle konuşuyor:
“Gözlemim; Türkiye artık iki seçenekle masaya oturmak istiyor. Yani bir taraftan Tahıl Koridoru Anlaşması’nı uzatmak ve aynı zamanda bu uzlaşının sağlanması ile birlikte bir ateşkes sağlanması. Şu anda kimsenin bir an önce bu savaş bitsin, barış masası kurulsun gibi bir önceliği yok. Bu da Türkiye için bir fırsat yaratıyor.”
Güney Afrika’daki 15’inci BRICS Zirvesi’ndeki video mesajında anlaşma kapsamında Rusya’nın hiçbir şartının yerine getirilmediğini söyleyen Putin’in “Rus tarafına karşı tüm yükümlülükler gerçekten yerine getirilirse anlaşmaya geri dönmeye hazır olacağız” sözleri Ankara’da umutları biraz artırmış görünüyor. Rusya, tahıl ve gübre ihracatına yönelik kısıtlamaların tamamen kaldırılmasını istiyor.
