Restoran ve kafe gibi işletmelerde fiyatların fahiş seviyelere çıktığı gerekçesiyle geçtiğimiz günlerde sosyal medyada ‘#fahişyemeğeboykot’ etiketiyle ‘boykot’ çağrısı yapıldı. Söz konusu çağrı tartışmalara neden olurken, restoran işletmecilerinden konuyla ilgili açıklama geldi.
Ekonomim.com’dan Yener Karadeniz’e konuşan sektör temsilcileri, son dönemde yaşanan fiyat artışlarıyla ilgili ekonomiyi işaret etti. İTO 17. Restoran ve Yiyecek İçecek Meslek Komitesi Başkanı Ebru Koralı, “Kötü olan biz değiliz kötü olan enflasyondur” dedi.
Maliyetlerdeki artışla ilgili konuşan Koralı, “Restoranların giderlerinde satılan malın maliyeti yüzde 33, personel gideri yüzde 30, enerji gideri ki daha önce arada kaybolurdu hiç hesaplamazdık yüzde 10, kira yüzde 10 ve diğer giderler yüzde 5… Geriye kalan yüzde 12’lik kısım ise vergi öncesi brüt kar! Restoranlar çok kazanıyor diyorlar ya; o çok kazanmak yüzde 12’nin içinde. Bazı restoranlarda bu rakam yüzde 7-8’e düşüyor. Bizim sektörümüzde tablo budur. Elbette haksız kazanç sağlayanlar var. Oralara ben de gitmiyorum, gidiyorsam da kabul ediyorum. Siz de seçiminizi yaparken doğru düzgün, güvenilir işletmelere gidin” ifadelerini kullandı.
MTM Medya Takip Merkezi’nin açıkladığı verilere göre, kullanıcılar ‘boykot’ ile ilgili 200 binin üzerinde paylaşım yaptı. Ancak restoran işletmecileri doluluk oranında her hangi bir düşüş yaşamadıklarını dile getirdi. Bahçeşehir bölgesinde faaliyet gösteren bir işletmenin görevlisi, haftasonu için, “Buralarda işletmelerde bir düşüş yaşamadık. İstanbul zaten çok kalabalık bir şehir. Haliyle gelmeyenin yerini mutlaka bir başkası alıyor ve bu da restoranların boykotu hissetmesine mani oluyor” diye konuştu. 23 Nisan gününde ise resmi tatil olmasının da etkisiyle restoranlarda adeta oturacak yer yoktu.
Aynı zamanda Turizm, Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği Genel Sekreteri de olan Ebru Koralı, İTO meclis toplantısında yaptığı konuşmada, restoranların her sene Bodrum’da uygulandığı iddia edilen yüksek lahmacun fiyatları ile de gündeme geldiğini hatırlatarak, “Ben, hiçbir sene o fiyata lahmacun yemedim. Kişisel tercih olan bir durum bu. Kötü olan biz değiliz, kötü olan enflasyon. Gıda enflasyonunda 70’lerdeyiz. Bizden sonra gelen ülke yüzde 7’lerde. Onun için bunun faturasını restoranlara çekmek doğru değil. Burada hep birlikte planlanması gereken bir realite var. Ama biz günah keçisi olduk, biz boykota uğradık. Kasap döner sap döner, gün gelir hesap döner” şeklinde konuştu.
Sektörün önemli temsilcilerinden biri olan Hasan Yeşilyurt, haftasonu yapılan boykotta aklıselimin galip geldiğini ve restoranlarda her hangi bir düşüşün gözlemlenmediğini kaydetti. Kısa bir süre öncesine kadar 12 markası ve 40’ın üzerindeki operasyonuyla yurtiçi ve yurtdışında hizmet veren Akkomarka’da yönetim kurulu üyeliği görevini yürüten ancak şirketteki hisselerini satarak bağımsız çalışma hayatına atılan Yeşilyurt, “Çünkü insanların sosyalleşebilmek ve hayatın stresini atabilmek için en az maliyetli faaliyet, restoranlara gitmek. İnsanlar gıda enflasyonunun da hayat pahalılığının da farkındalar. O nedenle boykot sosyal medyada biraz abartıldı ama etkili olmadı” diye konuştu.
Peki Yeşilyurt’a göre fiyatlar yurtdışına göre yüksek mi ve yurtdışı ile kıyas doğru bir karşılaştırma mı? Bu konuda elma ile elmanın kıyaslanması gerektiğine dikkat çeken Hasan Yeşilyurt, şöyle devam etti:
“AB’de özellikle bakıldığında enflasyon yükselmiş olmasına rağmen hiçbir ülkede yüzde 10’un üstünde bir enflasyon yok. Türkiye gıda enflasyonunda en önde, genel enflasyonda da dünyanın önünde giden ülkelerden biri. Bu nedenle Türkiye’de her şey çok maliyetli. Üreticiler eskisi kadar üretim yapamadıkları için ithalat arttı. Tüm bu negatif durumlar gıda fiyatlarına yansıyor. Pahalı mıyız? Sadece restoranlar değil her şey pahalı Türkiye’de. Türkiye’de hali hazırda restoranların satış fiyatları mevcut ekonomik durum göz önüne alındığında normal seviyelerde ama insanların alım gücü düştüğü için artık hepimize her şey çok pahalı geliyor. Sadece restoranlar için konuşmaya gerek yok. Her hangi bir mağazaya gidip tekstil ürünü aldığınızda da çok yüksek rakamlar ödüyorsunuz. Uçak bileti aldığınızda da… Erken rezervasyon dönemi olmasına rağmen bir çok otel yaz ayları ile ilgili fiyat belirleyemiyor. Belirlemeye çalışanlar da yüzde 100-150 dolaylarında fiyat artışına gidiyor. Ülkemizin içinde bulunduğu durum her sektöre yansımış durumda. O nedenle sadece restoranları suçlu görmek ve sadece orda fiyatlar yüksekmiş gibi göstermek çok yanlış.”
